Europejski Nakaz Zapłaty
Europejski Nakaz Zapłaty regulowany przez Rozporządzenie (WE) nr. 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006r. jest wydawany na podstawie informacji dostarczonych przez zgłaszającego. Sędzia nie sprawdza ich wiarygodności. Europejski Nakaz Zapłaty staje się wykonalny, jeżeli podmiot wezwany do zapłaty nie wniesie sprzeciwu.
ENZ może być wydany we wszystkich transgranicznych sprawach cywilnych i handlowych, w tym dochodzonych ze stosunku pracy, za wyjątkiem:
–spraw skarbowych, celnych lub administracyjnych;
–roszczeń przeciwko państwu;
–spraw dotyczących praw majątkowych wynikających ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia;
–upadłości, likwidacji, układów związanych z niewypłacalnością spółek;
–zabezpieczenia społecznego;
–roszczeń wynikających z zobowiązań pozaumownych, chyba że są one przedmiotem umowy między stronami lub nastąpiło uznanie długu, lub dotyczą długów oznaczonych wynikających ze współwłasności mienia.
Pozew musi zawierać:
— nazwę lub imiona i nazwiska oraz adresy stron, a także, w odpowiednich przypadkach, ich przedstawicieli oraz oznaczenie sądu, do którego kierowany jest pozew
-kwotę dochodzonego roszczenia, w tym kwotę roszczenia głównego oraz, stosownie do okoliczności, odsetki, kary umowne i koszt
–jeżeli powód dochodzi odsetek – stawkę odsetek oraz okres, za jaki żąda odsetek, chyba że zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania odsetki ustawowe doliczane są automatycznie do roszczenia głównego
–uzasadnienie roszczenia, w tym opis okoliczności wskazanych jako podstawa roszczenia oraz, w odpowiednich przypadkach, żądanych odsetek
–opis dowodów na poparcie roszczenia; okoliczności uzasadniające właściwość sądu
–uzasadnienie transgranicznego charakteru sprawy.
Pozew musi zawierać także oświadczenie powoda, że podane informacje są zgodnie z jego najlepszą wiedzą i przekonaniem prawdziwe oraz że przyjmuje on do wiadomości, iż umyślne podanie nieprawdziwych informacji może skutkować zastosowaniem odpowiednich sankcji zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania.
Sąd bada, czy pozew spełnia warunki formalne określone w rozporządzeniu, a także czy jest uzasadniony. Jeżeli wszystkie warunki formalne są spełnione, wówczas sąd, zazwyczaj w terminie 30 dni od dnia wniesienia pozwu, wydaje europejski nakaz zapłaty (ENZ).
Sprzeciw od nakazu zapłaty; wydanie oraz stwierdzenie wykonalności nakazu zapłaty
Stronie przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty. Sprzeciw musi zostać wysłany w terminie 30 dni od doręczenia nakazu pozwanemu. Wystarczy, że pozwany w sprzeciwie wskaże ogólnie, że kwestionuje roszczenie – nie ma konieczności precyzowania powodów. W razie wniesienia sprzeciwu nakaz taki traci moc, a sprawa jest przekazana do zwykłego trybu cywilnego, właściwego dla danego państwa. Jeżeli we wskazanym terminie sprzeciw nie wpłynie do sądu wydania nakazu zapłaty, wówczas sąd ten stwierdza wykonalność europejskiego nakazu zapłaty i wykonalny nakaz przesyła powodowi, o czym mówi art. 18 rozporządzenia.
Postępowanie egzekucyjne
Następnym etapem na drodze do odzyskania należności jest złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wniosek składa się do właściwego organu państwa wydania, czyli państwa, w którym wydano europejski nakaz zapłaty. Zgodnie z art. 21 ust. 2 rozporządzenia do wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego należy dołączyć:
–odpis europejskiego nakazu zapłaty, którego wykonalność została stwierdzona przez sąd wydania i który spełnia wymogi niezbędne do stwierdzenia jego autentyczności;
–w razie potrzeby, tłumaczenie europejskiego nakazu zapłaty na język urzędowy państwa członkowskiego wykonania lub, jeżeli w tym państwie członkowskim obowiązuje kilka języków urzędowych, na język urzędowy lub jeden z języków urzędowych, w jakim zgodnie z prawem tego państwa członkowskiego prowadzi się postępowanie sądowe w miejscu, gdzie dochodzi się wykonania, lub na inny język wskazany przez państwo członkowskie wykonania jako akceptowany. Każde państwo członkowskie może wskazać język lub języki urzędowe instytucji Unii Europejskiej inne niż jego własny język urzędowy, które może zaakceptować do celów wydania europejskiego nakazu zapłaty. Tłumaczenie musi być poświadczone przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia w jednym z państw członkowskich.
Odmowa wykonania
Artykuł 22 rozporządzenia reguluje sytuację odmowy wykonania nakazu zapłaty. Na wniosek pozwanego sąd właściwy w państwie członkowskim wykonania odmawia wykonania, jeżeli europejskiego nakazu zapłaty nie można pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem lub nakazem wydanym w jednym z państw członkowskich albo w państwie trzecim, pod warunkiem że: -wcześniejsze orzeczenie lub nakaz zostały wydane w odniesieniu do tego samego przedmiotu sporu i dotyczyły tych samych stron
— wcześniejsze orzeczenie lub nakaz spełniają warunki niezbędne do uznania ich w państwie członkowskim wykonania
— niemożność pogodzenia nakazu z wcześniejszym orzeczeniem lub nakazem nie mogła być podniesiona w formie zarzutu w postępowaniu sądowym w państwie członkowskim wydania. Na wniosek sąd odmawia również wykonania, jeżeli – i w takim zakresie, w jakim – pozwany zapłacił powodowi kwotę orzeczoną w europejskim nakazie zapłaty. W żadnym wypadku europejski nakaz zapłaty nie może być przedmiotem ponownego badania pod względem merytorycznym w państwie członkowskim wykonania.